Ukraina rozpocznie zimę z niesprawnym systemem energetycznym

Przerwy w dostawach

Pomimo intensywnej pracy tysięcy inżynierów podczas miesięcy letnich i starań naprawy uszkodzonego sprzętu i systemu energetycznego, nie było wystarczającej ilości pieniędzy ani czasu na dokończenie przygotowań do zimy. Oznacza to, że w najbliższych miesiącach mogą wystąpić przerwy w dostawach prądu, ciepła oraz wody dla milionów ukraińskich gospodarstw domowych oraz firm. 

Jak powiedział cytowany przez Reutersa Marcus Lippold, lider zespołu ds. energii w ramieniu Unii Europejskiej zajmujący się rozszerzeniem UE: “Wiele (wysiłku) poszło na naprawę tego, co zostało zniszczone. Czy udało nam się zbudować dodatkową odporność? Czy jesteśmy w lepszej sytuacji niż zeszłej zimy? Nie sądzę”. 

Kijów oskarża Moskwę o celowe niszczenie instalacji energetycznych w celu zadawania maksymalnego cierpienia obywatelom Ukrainy, czemu Rosja zaprzecza, twierdząc, że atakuje jedynie obiektyw wojskowe. Zniszczenia systemu energetycznego są ogromne, jednak Ukraina odmawia udostępniania szczegółowych informacji, traktując je jako dane wrażliwe w czasie wojny.

W czerwcu ONZ oszacował, że ukraińska zdolność wytwarzania energii została zredukowana do około połowy poziomu sprzed pełnoskalowej inwazji Rosji z 2022 roku, spadając z 37 GW do około 18 GW. Pozostała część została zniszczona, uszkodzona bądź przejęta przez Rosjan. Jak informuje Reuters, centrum badawcze Kijowskiej Szkoły Ekonomii oszacowało bezpośrednie szkody w ukraińskiej infrastrukturze energetycznej na 8,8 mld dolarów.

W ciągu ostatniej zimy Ukraińcom pomogła stosunkowo łagodna pogoda, szybkie naprawy, dalsze działanie energetyki jądrowej oraz import energii elektrycznej z Europy. Podczas ostatniego sezonu grzewczego (od października do marca) przeciętny Ukrainiec mieszkający z dala od linii frontu spędził ok. 35 dni bez prądu, co przekłada się również na dostawy wody. 

Przygotowania

DTEK, największa prywatna firma energetyczna na Ukrainie zaspokajająca blisko jedną czwartą potrzeb kraju, widziała, jak jej elektrownie cieplne i pozostałe obiekty były wielokrotnie atakowane przez rosyjskie pociski, drony oraz artylerię. Jak powiedział agencji Reuters Dmytro Sakharuk, dyrektor wykonawczy DTEK, firma przeprowadziła szeroko zakrojone prace naprawcze przed zimą. Niemniej jednak niektóre bloki energetyczne wymagają więcej czasu na przywrócenie ich do użytkowania, ze względu na rozległość dokonanych szkód. Firma wprowadziła również zabezpieczenia przeciw dronom wokół bloków energetycznych w postaci worków z piaskiem, betonowych bloków i siatek. Podobne środki wprowadzane są w całym kraju. 

Jak powiedział premier Ukrainy Denys Shmyhal, siedem bloków jądrowych jest już przygotowanych do zimy, z kolei naprawy w dwóch innych znajdują się na końcowym etapie. W 2022 roku energia jądrowa odpowiadała za blisko 60 procent produkcji energii elektrycznej na Ukrainie. Z kolei Ukrenergo poinformował, że główna sieć – jedna z najbardziej uszkodzonych części systemu energetycznego – jest gotowa do przesyłania zimowych ilości energii elektrycznej. Dodatkowo jak informuje Reuters cały kraj zmagazynował wystarczającą ilość gazu, aby przetrwać zimę bez importu tego surowca. 

Dodatkowo, ukraiński rząd podjął pierwsze kroki mające na celu decentralizację sektora energetycznego. Zgodzono się również na import europejskiej energii elektrycznej – przed rosyjską inwazją Ukraina była eksporterem netto. Niektóre firmy oraz miasta zaczęły budować własne moce wytwórcze, niejednokrotnie opierając się na odnawialnych źródłach energii oraz generatorach sprowadzanych z zagranicy, które zapewnią ogrzewanie w przypadku całkowitej przerwy w dostawie prądu. 

Źródło: reuters.com