“Renegocjacja musi być przyjęta przez KE”
Jak poinformowała ministra Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, udało się uzyskać pierwszą zaliczkę z programu REPowerEU. Do polskich beneficjentów dotarło już 1,916 mld złotych, z czego m.in. 600 mln zostało przeznaczonych na poprawę efektywności termoizolacji domów i źródła ciepła, 110 mln na wsparcie przedsiębiorstw przetwórstwa rolnego a 6 mln na zapewnienie nowych miejsc w żłobkach w liczbie 102 tys.
Ministra podkreślała, że KPO stanowi kompleksowy projekt 55 reform i jest projektem restrukturyzacyjnym. “Jesteśmy w trakcie audytu KPO, ustalając, jakie sensowne i realistyczne działania jesteśmy w stanie wdrożyć wobec dwóch lat opóźnienia. Pamiętajmy, że pierwszy polski wniosek o 7 mld euro został złożony dwa lata po pierwszym europejskim wniosku o płatność” – zaznaczyła Pełczyńska-Nałęcz.
W związku organizowanym posiedzeniem Komitetu Monitorującego Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększenia Odporności, organizowanego 16 lutego, ministra podkreśliła, że jednym z elementów KPO są fundusze przeznaczone dla organizacji pozarządowych, aby mogły one aktywnie uczestniczyć w implementacji wymogów KPO (wydzielona kwota wynosi 10 mln złotych). “Te pieniądze są i będą dla tych organizacji, aby z pozycji partnerskich realizowali założenia KPO. Nabór na projekty zostanie ogłoszony w pierwszej połowie 2024 roku” – powiedziała Pełczyńska-Nałęcz.
Ministra potwierdziła również chęć dialogu z organizacjami pozarządowymi i interesariuszami, zaznaczając, że podobny komitet będzie organizowany przynajmniej raz do roku, a jeśli będzie taka potrzeba, ministerstwo zorganizuje dodatkowe spotkania.
Jak zaznaczył wiceminister Jan Szyszko, ministerstwo będzie chciało się w szczególności skupić na projektach dotyczących wsparcia samorządów oraz przedsiębiorców, którzy szczególnie silnie zostali dotknięci skutkami pandemii COVID-19. Ministerstwo planuje przeznaczenie 12,9 mld złotych na zdywersyfikowane inwestycje w samorządach, m.in. w postaci 300 mln złotych inwestycji na ocieplanie szkół (ok. 100 placówek w Polsce).
Dodatkowo przedsiębiorcy mają otrzymać 30,6 mld złotych, przede wszystkim w branżach związanych z turystyką, hotelarstwem i gastronomią. Dodatkowo planuje się przeznaczenie 1,5 mld złotych na wyeliminowanie tzw. białych plam na mapie Polski, czyli miejsc, gdzie nie ma dostępu do internetu.
Pytana o wypełnianie przez polskę kamieni milowych, niezbędnych do uzyskania środków z KPO, ministra Pełczyńska-Nałęcz potwierdziła, że “Zgodnie z naszą wiedzą i oczekiwaniem w kwietniu powinny być wydzielone pieniądze z pierwszej zaliczki [KPO]. Rewizja odbędzie się w minimalnym, koniecznym zakresie, ponieważ mamy czas na wydanie środków do 2026 roku i nie ma czasu na renegocjowanie”.
“Renegocjacja musi być przyjęta przez Komisję Europejską. Nie mam sygnału, aby KE powiedziała, że nie siadamy do negocjacji – jedynie może zdecydować, ile będzie ona trwała. KPO jest wspólnym, europejskim projektem” – zaznaczyła ministra. “Jest to standardowa procedura negocjacji”.
W ramach Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności (RRF) Polska może otrzymać blisko 23,9 mld euro środków z części grantowej oraz 11,5 mld euro z części pożyczkowej KPO. Zgodnie z unijnym planem środki na inwestycje z KPO mają zostać wydane do 2026 roku.
Co ważne KE wypłaca kwoty każdemu państwu członkowskiemu dopiero po osiągnięciu przez nie uzgodnionych w KPO pośrednich i końcowych celów poszczególnych reform oraz projektów. Oznacza to, że samorządy czy inwestorzy otrzymują środki dopiero po wykazaniu, że podjęto już konkretne kroki w celu zrealizowania inwestycji. Ze względu na dotychczasowe niespełnianie wymogu niezależności sędziów, Polska ma blisko dwuletnie opóźnienie w realizacji tych postanowień oraz składaniu odpowiednich wniosków.
Kwietniowa transza środków, na które czeka Polska, wynosi 6,9 mld euro. Zgodnie z oficjalnymi danymi z UE, do tej pory nasz kraj otrzymał 551,2 mln euro z części grantowej KPO. To ok. 2,3 proc. wszystkich środków z tej części.
Źródło: polon.pl