“Stany Zjednoczone w pełni popierają członkostwo Szwecji w NATO”
Podczas środowego spotkania z prezydentem USA Joe Bidenem, premier Ulf Kristersson zapewnił ze strony amerykańskiego sojusznika zdecydowaną deklarację poparcia członkostwa Szwecji w NATO. Panowie spotkali się jeszcze przed wileńskim szczytem sojuszu, aby przedyskutować sposoby ostatecznego usunięcia możliwych przeszkód, jakie stoją przed akcesją Sztokholmu w struktury Sojuszu. Jak zaznaczył Biden podczas spotkania:
Stany Zjednoczone w pełni, w pełni, w pełni popierają członkostwo Szwecji w NATO. Konkluzja jest prosta: Szwecja wzmocni nasz Sojusz i wyznaje te same wartości, którymi kierujemy się w NATO. Z niecierpliwością czekamy na jej członkostwo.
Do tej pory członkostwo wstrzymywane jest przez Ankarę, która zarzuca Szwecji nie dość mocne ograniczanie grup, które turecki rząd uważa za terrorystyczne. Turcja, razem z Węgrami, wstrzymywała ratyfikację szwedzkiego wniosku przez ponad rok, mimo tego, że – jak zaznacza sama Szwecja – spełniła ona wszystkie zobowiązania wynikające z zeszłorocznej umowy zawartej na szczycie NATO w Madrycie. Sztokholm spełnia również kryteria członkostwa, wyszczególnione przez Organizację Traktatu Północnoatlantyckiego.
Podczas spotkania Kristersson zaznaczył, że zarówno Szwecja, jak i USA zdają sobie sprawę, że szczyt w Wilnie to naturalny moment zakończenia procesu akcesji, jednak obie strony wiedzą również, że jedynie Turcja może samodzielnie podjąć decyzję o zgodzie na członkostwo Szwecji.
Jak zaznacza Bloomberg, kluczowym punktem nacisku może być turecka oferta zakupu amerykańskich myśliwców F-16, transakcja wymagająca środy Kongresu. Niemniej jednak w środę turecki urzędnik zdementował powiązanie tych dwóch kwestii. Na początku bieżącego tygodnia, prezydent Erdogan ponownie zaatakował Szwecję, krytykując ją za pozwolenie na eksponowanie symboli kurdyjskiej grupy PKK podczas protestów w Sztokholmie (grupa jest uznawana przez Turcję za terrorystyczną) oraz za dopuszczenie do publicznego spalenia Koranu w pobliżu głównego meczetu w centrum stolicy. Jak zaznaczył Erdogan:
To są przestępstwa z nienawiści, które żywią się wrogością do islamu. Znacznie gorsze jest to, że przestępstwa z nienawiści mogą być popełniane pod ochroną policji.
Szwedzki minister spraw zagranicznych Tobias Billstrom spotka się w czwartek ze swoimi tureckimi i fińskimi odpowiednikami w siedzibie NATO w Brukseli, starając się osiągnąć postęp przed wileńskim szczytem Sojuszu. Jak zaznaczył premier Szwecji:
Zbliżamy się do szczytu w Wilnie i czuję się pokrzepiony faktem, że wszyscy sojusznicy uważają, że jest to naturalny moment na podjęcie niezbędnych decyzji.
W marcu 2023 roku Turcja zatwierdziła kandydaturę Finlandii, jednak odmowa członkostwa Szwecji może skomplikować obronne plany NATO dotyczące rozszerzonej, wschodniej flanki Sojuszu graniczącej z Rosją i powstrzymać zwiększenie obecności NATO w regionie Arktyki. Z perspektywy Finlandii, oznacza to niepewność szlaków dostaw i brak poczucia dogłębnej obrony.
Jak zaznacza w rozmowie z Bloombergiem Micael Byden, głównodowodzący szwedzkimi siłami zbrojnymi, opóźnienie zacznie być problematyczne dla Szwecji jeżeli kraj zostanie w jego wyniku pominięty w planach obronnych NATO.
Wystarczy spojrzeć na mapę – brak możliwości włączenia terytorium Szwecji i jej sił zbrojnych do konkretnych planów wojskowych sprawi, że będzie to trudniejsze dla NATO, a my nie będziemy w stanie uzyskać dostępu do tego, czego potrzebujemy w zakresie planów, zarządzania i systemów kryptograficznych.
Źródło: bloomberg.com