Według Maćka Gackiego eksperta rynku energii ujemne ceny energii to zjawisko dość popularne na zachodzie Europy, w Holandii ceny ujemne bądź równe zero były przez już ponad przez 4 procent czasu w ciągu tego roku. Polski rynek energii nie jest samotną wyspą, jest częścią europejskiego rynku energii, było więc do przewidzenia, że to tylko kwestia czasu, kiedy ceny ujemne również pokażą się na polskim rynku. Bezpośrednimi przyczynami są: wymiana transgraniczna w szczególności w godzinach, kiedy ceny u naszych sąsiadów są również ujemne, wysoka penetracja na rynku źródeł odnawialnych (ponad 9 GW w źródła wiatrowych i 14 w źródłach fotowoltaicznych) oraz zmiana charakteru ofert na rynku technicznym, Rynku Bilansującym. Można z dużą dozą pewności prognozować, że zjawisko występowania ujemnych cen energii zostanie w Polsce na dłużej – dodaje.
Co wpływa na to zjawisko?
Przede wszystkim wysoka generacja ze źródeł wiatrowych. Tej jesieni mamy sytuację, kiedy w polskim systemie jest zainstalowane ponad 9 GW mocy w źródłach wiatrowych. Jednostki odnawialne mają koszt generacji energii elektrycznej bliski zeru, dlatego, kiedy energii ze źródeł odnawialnych jest dużo, to ceny spadają.
Po drugie wymiana transgraniczna. Polski rynek energii jest częścią europejskiego rynku. Na aukcji Market Coupling jeden algorytm dla całej Europy rozwiązuje aukcję na Rynku Dnia Następnego dodając do aukcji w danych państwach również zlecenia, które odpowiadają za wymianę transgraniczną.
Po trzecie, ujemne ceny energii w innych państwach regionu wpływają również w wysokim stopniu na ceny w Polsce, wpływ ten jest porównywalny do krajowej generacji ze źródeł OZE. Warto także wspomnieć o Ryneku Bilansującym. W ostatnich kilku miesiącach zauważalny jest przyrost ofert bilansujących (pasm) o ujemnych wartościach. Przez to CRO (w skrócie, ceny energii na RB) również osiągają ujemne wartości nawet częściej niż na rynku hurtowym. Ujemne ceny na RB infekują rynek hurtowy.
Warto dodać, że podczas niedzieli wyborczej zaobserwowaliśmy bardzo nietypową sytuację na rynku energii. Ceny spadły poniżej zera i utrzymywały się na tej pozycji aż przez 10 godzin.