Kwestia interesów
Premier Kosowa, Albin Kurti, spotkał się w Prisztinie z ambasadorami i szefami misji krajów formatu QUINT (USA, Wielka Brytania, Włochy, Francja, Niemcy) oraz przedstawicielem UE, by zaprezentować plan otwarcia dla ruchu samochodowego głównego mostu na rzece Ibar w kosowskiej Mitrowicy. Miasto od lat jest podzielone na część południową, zamieszkaną przez etnicznych Albańczyków oraz część północną, zamieszkaną przez mniejszość serbską. Kurtiemu nie udało się przekonać dyplomatów do swojego pomysłu.
Wydali oni wspólne oświadczenie, w którym sprzeciwiają się wprowadzeniu zmian w funkcjonowaniu spornego obiektu: “Nasze stolice, w konsultacji z NATO, nie mogą poprzeć żadnej zmiany w obecnym statusie mostu w Mitrowicy” – powiedział Jeffrey Hovenier, ambasador USA w Kosowie.
Jednocześnie rzecznik Komisji Europejskiej, Peter Stano, stwierdził, że dalsze funkcjonowanie mostu “pozostaje kwestią dialogu”.
Z kolei dziennikarze kosowskiego portalu Kallxo.com wysłali do biura NATO pytanie z prośbą o komentarz. Nie otrzymali odpowiedzi.
Choć w mieście znajduje się jeszcze jedna przeprawa przez Ibar, to ze względu na położenie w centrum, historię i symbolikę to ta uznawana jest za ważniejszą. Obecna konstrukcja pochodzi z 1974 roku. Wyremontowano ją w 2001 roku za 1,5 mln euro ze środków francuskiego rządu, a warunkiem otrzymania dofinansowania była realizacja inwestycji przez wielokulturowy, albańsko-serbski zespół budowlany. Od kilku lat most jest udostępniony dla ruchu pieszego, nie może być jednak otwarty dla ruchu samochodowego bez zgody społeczności międzynarodowej.
Temat funkcjonowania mostu wzbudza silne emocje wśród mieszkańców regionu, a sytuacja w północnej części Kosowa jest wciąż niestabilna, więc obiektu pilnują prewencyjnie patrole KFOR- misji NATO, zajmującej się utrzymaniem pokoju na obszarze kraju. Państwowości Kosowa nadal nie uznaje Serbia oraz wielu innych członków ONZ.
Porozumienie z 2013 roku nadało serbskiej mniejszości przywileje i dało ograniczoną autonomię. Mimo to, w północnym Kosowie nadal występują zamieszki.
Do tematu relacji i napięć na linii Kosowo- Serbia- UE będziemy wracać.
Źródła: kossev.info; kallxo.com; balkaninsight.com